ΚΑΤΑΡΡΕΟΥΝ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ, ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ - ΦΕΥΓΟΥΝ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ
Η τρόικα υπαγορεύει τα μέτρα και περιμένει να ψηφιστούν από τη Βουλή για να απελευθερώσουν την 5η δόση
Σε πολλαπλή κρίση επήλθε πλέον η οικονομία, καθώς η κυβέρνηση, ενώ έχει αποφασίσει να προχωρήσει στη νομοθέτηση των πρόσθετων μέτρων που απαιτούν οι δανειστές μας, δείχνει αδύναμη να πείσει ακόμη και βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος, ότι το «νέο μνημόνιο» είναι ικανό να οδηγήσει τη χώρα στην έξοδο από την κρίση.
Όπως επισημαίνουν έγκυροι οικονομικοί αναλυτές, τα χαρακτηριστικά της πολλαπλής αυτής κρίσης είναι η απώλεια εμπιστοσύνης στους κυβερνητικούς χειρισμούς, η κατάρρευση των εσόδων του Δημοσίου και η φυγή καταθέσεων από τις τράπεζες, φαινόμενο που παίρνει καθημερινά μεγαλύτερη έκταση.
Είναι γεγονός ότι από τη στιγμή που η τρόικα είπε δημόσια πως «το πρόγραμμα, το μνημόνιο, απειλείται με εκτροχιασμό», η κυβέρνηση με συνεχείς αντιφατικές δηλώσεις επιτείνει την αβεβαιότητα και τον φόβο στην οικονομία.
Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου δεν δίστασε να πει δημόσια ότι «λεφτά υπάρχουν μέχρι τις 15 Ιουλίου και, αν δεν πάρουμε την πέμπτη δόση των 12 δις ευρώ, τότε το Δημόσιο θα κατεβάσει ρολά», επιδιώκοντας έτσι να πείσει ότι δεν μπορούμε να αποφύγουμε τα νέα μέτρα. Αλλά δεν έφτανε αυτό, η δήλωση της Ελληνίδας επιτρόπου κ. Μαρίας Δαμανάκη ότι «το δίλημμα πλέον είναι ή παίρνουμε μέτρα ή επιστρέφουμε στη δραχμή» εντείνει την κρίση εμπιστοσύνης, γεγονός που αποτυπώνεται στη συνεχή διαρροή καταθέσεων προς το εξωτερικό.
Η κ. Δαμανάκη απηύθυνε προχθές από τις Βρυξέλλες δραματική έκκληση προς το εσωτερικό της χώρας να συμφωνήσουν όλοι με τους δανειστές σε ένα σκληρό αλλά αποτελεσματικό πρόγραμμα, υποστηρίζοντας ότι «διαφορετικά, θα δοθεί χώρος υλοποίησης των σεναρίων για απομάκρυνση της Ελλάδας από το ευρώ». Το γεγονός αυτό εξόργισε ακόμη και την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία δια του εκπροσώπου της, Αμαντέου Αλταφάζ, είπε: «Δεν συζητήθηκε ούτε τέθηκε ούτε υπάρχει θέμα εξόδου κάποιας χώρας από τη ζώνη του ευρώ».
Η κρίση εντάθηκε ακόμη περισσότερο με την καλλιέργεια κλίματος για τη διενέργεια δημοψηφίσματος, που, όπως να το ερμηνεύσει κανείς στην τελική ανάγνωση, θα οδηγούσε σε ενδεχόμενη αποχώρηση της χώρας από το ευρώ.
Εν μέσω αυτής της «πολιτικής τρέλας», την τελευταία εβδομάδα έφυγαν από τις τράπεζες καταθέσεις πάνω από 1 δις ευρώ, όταν ο μέσος ρυθμός μείωσης των καταθέσεων τους τελευταίους μήνες κυμαινόταν μεταξύ 2 και 3 δις ευρώ τον μήνα. Ο φόβος πλέον στους τραπεζίτες μεγαλώνει, καθώς παράλληλα αυξάνονται μέρα με τη μέρα τα δάνεια που δεν εξυπηρετούνται.
Καταρρέουν τα έσοδα
Τα γεγονότα αυτά, σε συνδυασμό με την ύφεση, κάνουν ακόμη πιο δύσκολη την προσπάθεια προσαρμογής και μείωσης του ελλείμματος. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η κατάρρευση των φορολογικών εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού (ΤΠ), τα οποία παρουσιάστηκαν μειωμένα κατά -9,1% στο πρώτο τετράμηνο, ενώ έχουν προϋπολογιστεί να είναι αυξημένα κατά 8,5% το 2011.
Η απόκλιση, όπως επισημαίνουν και στην ανάλυσή τους οι μελετητές της Alpha Bank, ήταν «εξαιρετικά μεγάλη και δεν εξηγήθηκε πειστικά από τις ανακοινώσεις του υπ. Οικονομικών, με αποτέλεσμα να δώσει το δικαίωμα για εξαιρετικά αρνητικές εκτιμήσεις αναφορικά με την εξέλιξη των εσόδων στο σύνολο του έτους».
Στην πραγματικότητα, τα έσοδα ήταν μειωμένα για λόγους που θα μπορούσαν να είχαν προβλεφθεί, όπως:
α) Η μείωση κατά 700 εκατ. ευρώ των εσόδων από την παρακράτηση του φόρου εισοδήματος των φυσικών προσώπων στο πρώτο τετράμηνο του έτους λόγω των σημαντικά μειωμένων εισοδημάτων των μισθωτών, της αύξησης της ανεργίας και της ευνοϊκότερης φορολογικής κλίμακας για τους χαμηλόμισθους.
β) Η πληρωμή υποχρεώσεων επιστροφών φόρων, σε μεγάλο βαθμό προηγούμενων ετών, ύψους 810 εκατ. ευρώ μόνο τον Απρίλιο, στο πλαίσιο της εφαρμογής του νέου συστήματος συμψηφισμού των απαιτήσεων με τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων έναντι του Δημοσίου.
Η πληρωμή αυτών των εκκρεμών υποχρεώσεων του Δημοσίου συνεπάγεται προφανώς χαμηλότερες επιστροφές φόρων στους επόμενους μήνες του 2011. Επιπλέον των ανωτέρω, υπήρξαν απώλειες της τάξης των 450 εκατ. ευρώ από τον φόρο κατανάλωσης καυσίμων και από τον ΦΠΑ καυσίμων λόγω των πολύ καλών καιρικών συνθηκών και της μειωμένης κατανάλωσης πετρελαίου θέρμανσης στους πρώτους μήνες του 2011.
Σε κάθε περίπτωση, ο εκτροχιασμός του προγράμματος υποχρεώνει την κυβέρνηση να προχωρήσει στην εξειδίκευση και στην εφαρμογή και νέων μέτρων ώστε να εξασφαλίσει την υλοποίησή του.
Το μεγαλύτερο βέβαια πρόβλημα που αποτυπώνεται τόσο στα φορολογικά έσοδα όσο και στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων είναι η έκρηξη της ανεργίας, που, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, θα φτάσει στο 16,4% στο τέλος του έτους και ο αριθμός των ανέργων θα ξεπεράσει τα 900.000 άτομα.
Κατόπιν αυτών, η τρόικα υπαγορεύει στην κυβέρνηση μεγάλες περικοπές μισθών στο Δημόσιο, συντάξεων αλλά και μέτρα που θα οδηγούν σε αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης των εισοδημάτων, όπως η κατάργηση (ή τουλάχιστον μείωση) του αφορολόγητου ορίου των 12.000 ευρώ. Εν όψει αυτών των αποφάσεων, το κλίμα είναι βαρύ σε όλα τα υπουργεία, αλλά ειδικά στο υπουργείο Οικονομικών, που προφανώς έχει τη μεγαλύτερη ευθύνη για την αποτυχία της οικονομικής πολιτικής.
Όλα ανοιχτά
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πλέον, όλα είναι ανοιχτά. Βέβαιο θεωρείται ότι, αν δεν ληφθούν μέτρα, δεν θα υπάρξει νέα βοήθεια το 2012 και το 2013, γεγονός που θα οδηγήσει τη χώρα σε στάση πληρωμών.
Ο πρόεδρος του Eurogroup, κ. Ζαν-Κλαντ Γιούνκερ, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο «reprofilling» του ελληνικού χρέους – δηλαδή της επιμήκυνσης της διάρκειας του χρέους με την έκδοση νέων ομολόγων – υπό την προϋπόθεση εφαρμογής ενός νέου προγράμματος – μνημονίου.
Ο ίδιος απαίτησε διεύρυνση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και περισσότερα διαρθρωτικά μέτρα.
Το νέο μνημόνιο και η επιμήκυνση του συνόλου του χρέους έρχονται πλέον πιο κοντά απ’ όλες τις λύσεις για τη διαχείριση του τεράστιου αυτού προβλήματος. Το δημόσιο χρέος ήδη ξεπέρασε τα 355 δις ευρώ κι ανεβαίνει…
«Πολιτική τρέλα» οι δηλώσεις περί αποχώρησης από το ευρώ, δείχνουν κυβερνητικό πανικό και προκαλούν φόβο στην αγορά και τους καταθέτες