«Μετωπική» σύγκρουση σούπερ μάρκετ-προμηθευτών

Αιτία οι καθυστερήσεις των πληρωμών που αυξάνουν τα χρέη προς το Δημόσιο
Στα ράφια η «μάχη» για τα brands και τις παροχές

Στο κίνημα «Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω» φαίνεται πως προσχωρούν όλο και περισσότεροι επιχειρηματίες, ακόμα κι εκείνοι των οποίων οι όμιλοι είναι κερδοφόροι, παρά την οικονομική κρίση.
   
    Η υπόθεση της Carrefour Μαρινόπουλος, που οι πληροφορίες τη θέλουν να προχώρησε σε καθυστέρηση αποπληρωμής των υποχρεώσεών της προς τους προμηθευτές της, μοιάζει με «σταγόνα στον ωκεανό», αφού το φαινόμενο τείνει να πάρει διαστάσεις «τσουνάμι»,
ανοίγοντας τον Ασκό του Αιόλου στον επί χρόνια μαινόμενο «πόλεμο» ανάμεσα στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ και των μικρών ή μεγάλων βιομηχανιών, που τους παρέχουν τα προϊόντα τους. Ωστόσο, δεν είναι η μόνη. Το τελευταίο διάστημα, αυξάνονται και πληθύνονται οι επιχειρήσεις από τον χώρο της διαφήμισης, της ένδυσης – υπόδησης, του ηλεκτρονικού εξοπλισμού, της πληροφορικής και του τουρισμού, που δηλώνουν «αδυναμία» να ανταποκριθούν στις οικονομικές απαιτήσεις των συνεργατών τους.
    Το αποτέλεσμα είναι αλυσιδωτές αντιδράσεις σε όλους τους ενδιάμεσους «κρίκους» της επιχειρηματικής αλυσίδας, από τους προμηθευτές, μέχρι τους παραγωγούς και τους διανομείς και όσοι δε διαθέτουν τα απαραίτητα αποθέματα ρευστότητας, οδηγούνται με μαθηματική «ακρίβεια» στο μαρασμό ή και τη χρεωκοπία.
    Οι μικρομεσαίες και οι μεγάλες βιομηχανίες ασκούν πιέσεις για να πάρουν τα χρήματά τους, οι μεγάλες αλυσίδες διαπραγματεύονται να τους δοθεί πίστωση χρόνου και κάπου εκεί ξεκινούν οι «γκρίνιες».
    Στην αγορά αυτό που φοβούνται είναι μήπως το φαινόμενο αυτό των καθυστερήσεων στις πληρωμές πάρει διαστάσεις ντόμινο στον ευρύτερο κλάδο του λιανεμπορίου, γεγονός που θα σημαίνει μη κυκλοφορία του χρήματος, «στράγγισμα» της αγοράς και θα οδηγήσει πολλές μικρές εταιρείες στο «λουκέτο» ή τις μεγάλες στην καθίζηση των οικονομικών τους μεγεθών με απρόβλεπτες συνέπειες.
    Την ώρα μάλιστα που οι μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ είναι κερδοφόρες, με υψηλούς τζίρους και ρευστότητα, την οποία όμως, αξιοποιούν για την αναζήτηση νέων επενδυτικών ευκαιριών εντός και εκτός ελληνικών συνόρων, προκειμένου να κερδίσουν μερίδια αγοράς στην «μάχη» του ανταγωνισμού. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο τζίρος της Carrefour Μαρινόπουλος αγγίζει τα 2,71 δις. ευρώ και τη διετία 2011-2012 θα εφαρμόσει το επενδυτικό πλάνο των 100 εκατ. ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει την απορρόφηση των 385 καταστημάτων Dia, τα οποία εξαγόρασε και τον εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου δικτύου του. Το ίδιο συμβαίνει και με τις υπόλοιπες αλυσίδες. Η ΑΒ Βασιλόπουλος έχει καταρτίσει ένα τολμηρό επταετές πλάνο 700 εκατ. ευρώ, που περιλαμβάνει την εξαγορά τοπικών δικτύων, για να πετύχει ο στόχος της εξάπλωσης σε περισσότερες περιοχές, η Σκλαβενίτης «ποντάρει» τον αυξημένο τζίρο του ύψους 1,19 δις. ευρώ στο υπερμάρκετς, επεκτείνοντας το δίκτυό του πέρα από τα 72 καταστήματα που έχει, ο Νίκος Βερόπουλος της ομώνυμης αλυσίδας αξιοποιεί τα οφέλη από το Vero Center στα Σκόπια και «κυνηγά» ευκαιρίες στο εσωτερικό. Ο Μασούτης και οι Γερμανοί της Lidl ακονίζουν τα μαχαίρια τους και ρίχνουν ζεστό χρήμα για την απόκτηση νέων καταστημάτων από τα «ορφανά» της Ατλάντικ και Aldi.

«ΦΥΤΙΛΙ» ΟΙ ΚΑΤΑΣΧΕΣΕΙΣ
    Επειδή ένας «πόλεμος» έχει πολλά ενδιάμεσα επεισόδια, «φυτίλι» που πυροδότησε ξανά την σύγκριση προμηθευτών και «σουπερμαρκετάδων», αποτέλεσε και ο ασφυκτικός κλοιός που έχει επιβάλλει το υπουργείο Οικονομικών, το οποίο ξεκίνησε διαδικασίες κατασχέσεων για την αναγκαστική είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο.
    Η αρχή έγινε με πάνω από 302 επιχειρήσεις, που προμηθεύουν μεγάλες αλυσίδες και χρωστούν συνολικά στο κράτος 66,62 εκατ. ευρώ. Οι συγκεκριμένες αλυσίδες παρέλαβαν από την εφορία κατασχετήρια εις χείρας, για τα ποσά που οφείλουν οι προμηθευτές τους. Μια «εμπλοκή» τους μεταξύ των δύο μερών, που δεν είδαν με καθόλου καλό μάτι. Τα σούπερ μάρκετ έτσι, αντί να εξοφλήσουν τους προμηθευτές τους, θα τα αποδίδουν στο κράτος, γεγονός που τους προκαλεί μεγαλύτερη πίεση ως προς την καταβολή των οφειλών τους.
    Η πρώτη κατάσχεση επιβλήθηκε εις χείρας μεγάλης αλυσίδας σούπερ μάρκετ στις 18 Μαρτίου του 2011 και αφορούσε σε 290 προμηθευτές της – οφειλέτες του κράτους με το ποσό των 28.499.301 ευρώ. Η δεύτερη έγινε μερικές μέρες αργότερα (24 Μαρτίου 2011) και αφορά σε 302 προμηθευτές της με οφειλές συνολικού ύψους 38.127.101 ευρώ.
    Μπορεί μεν οι περισσότεροι από τους προμηθευτές να είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που έχουν βαρεθεί στην «δίνη» της οικονομικής κρίσης και δεν μπορούν να είναι συνεπείς προς τις υποχρεώσεις τους προς το κράτος, αλλά οι ίδιοι επιρρίπτουν ευθύνες και στους εκπροσώπους των μεγάλων σούπερ μάρκετ, ότι δεν είναι και εκείνοι πάντοτε συνεπείς απέναντί τους, λόγω του ότι διαθέτουν τα κεφάλαιά τους για νέα καταστήματα και επενδύσεις και αναβάλλουν την εξόφλησή τους. Το χειρότερο σημάδι είναι όμως, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς τροφίμων πως τα σούπερ μάρκετ ζητούν πίστωση χρόνου και από υγιείς βιομηχανικούς ομίλους, όπως λέγεται ότι έγινε και στην περίπτωση των Carrefour Μαρινόπουλος με την Elbisco και τη Vivartia.
    Εκείνες οι βιομηχανίες που διαθέτουν «απόθεμα» στα ταμεία τους είναι πιο διαλλακτικές, αλλά υπάρχουν και οι πιο σκληροί των προμηθευτών, οι οποίοι βρίσκονται στο… κόκκινο, λόγω της κρίσης και αρνούνται σε πολλές των περιπτώσεων να διανείμουν τα προϊόντα τους στα σούπερ μάρκετ. Όπως προανήγγειλε το υπουργείο Οικονομικών έρχονται κι άλλοι έλεγχοι και αυτό έχει προκαλέσει αναταραχή στο σύνολο της αγοράς.

ΠΑΡΟΧΕΣ ΚΑΙ ΕΝΟΙΚΙΑ
    Νέο γύρο πιέσεων μεταξύ των σούπερ μάρκετ και των προμηθευτών πυροδοτεί και η απόφαση ορισμένων μεγάλων αλυσίδων, να περικόψουν τον αριθμό των προϊόντων, που δέχονται στα ράφια τους, οδηγώντας ακόμα και μεγάλους ομίλους σε ξεκαθάρισμα των κωδικών τους.   
    Πριν από λίγο καιρό, την τακτική αυτή είχε ακολουθήσει η ΑΒ Βασιλόπουλος, την οποία ελέγχει η βελγική Delhaize, καθώς ζήτησε από τους προμηθευτές της να περιορίσουν τον αριθμό των κωδικών τους, διατηρώντας μόνο όσους φέρνουν τζίρο και κέρδη.
    Πολλές αλυσίδες έκτοτε ακολούθησαν το παράδειγμά της, αφού στα ράφια τους φιλοξενούν για ορισμένο χρονικό ορίζοντα κάποια προϊόντα και αν πιάνουν τους στόχους των πωλήσεων, παραμένουν, διαφορετικά… αποχωρούν.
    Αυτή η τακτική ακολουθείται εδώ και πολλά χρόνια και συνοδεύεται από τις γνωστές παροχές και τα «ενοίκια», που καλούνται να πληρώσουν οι βιομηχανίες, για να τοποθετήσουν τα προϊόντα τους στην αγορά.
    Ο χώρος στο ράφι φαίνεται πως στενεύει για μια σειρά μικρούς προμηθευτές, προβλήματα όμως, αντιμετωπίζουν και μεγάλοι παίκτες με δεκάδες κωδικούς, που δεν κάνουν πλέον τζίρους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το κλείσιμο πολλών μικρομεσαίων προμηθευτικών εταιρειών, αλλά και την οικονομική στενότητα των «ισχυρών». Οι πληροφορίες θέλουν πρόσφατα μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ να ζήτησε την αύξηση των παροχών από προμηθευτές της, αλλά οι τελευταίοι ούτε καν δέχτηκαν να μπουν στην διαδικασία των συζητήσεων μέσα σε αυτό το ζοφερό κλίμα της οικονομικής κρίσης.

Οι μεγάλες αλυσίδες αξιοποιούν τα αυξημένα κέρδη και τη ρευστότητα σε νέες επενδυτικές ευκαιρίες


ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΝΑ ΤΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΙΚΟΥΣ ΤΟΥΣ ΚΩΔΙΚΟΥΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

Οι «κατηγορίες» για πριμοδότηση της ιδιωτικής ετικέτας
    Το αίτημα για καθυστέρηση στην τακτοποίηση των οικονομικών εκκρεμοτήτων από τους «σουπερμακετάδες» προς τους προμηθευτές είναι ένα μόνο από τα πεδία σύγκρουσής τους. Τα άλλα δύο αφορούν στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας και στις παροχές.
    Εκπρόσωποι των βιομηχανικών ομίλων, μεταξύ των οποίων η 3 Α, η Coca Cola και η Vivartia, έχουν κατά καιρούς επικρίνει τις οργανωμένες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, πως «πριμοδοτούν» τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, τα οποία είτε παράγονται σε ιδιοκτήτες παραγωγικές μονάδες των ομίλων, είτε έχουν αναπτύξει αποκλειστικές συνεργασίες με τοπικούς παραγωγούς, έναντι των επώνυμων τροφίμων.
    Οι λιανέμποροι τροφίμων ανταπαντούν ωστόσο, πως δεν δίνουν περισσότερο χώρο στην private label και πως ο ρόλος της είναι συμπληρωματικός. Ωστόσο, όλο και περισσότερο οι μεγάλες αλυσίδες επενδύουν στην ιδιωτική ετικέτα, η οποία κερδίζει έδαφος, ιδίως στην περίοδο της οικονομικής κρίσης.
    Οι πωλήσεις των προϊόντων private label στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 19,5% το 2010 έναντι του 2009, ενώ για το τρέχον έτος εκτιμάται πως θα αυξηθούν κατά 28%. Οι καταναλωτές σε ποσοστό 44% τα προτιμούν λόγω της χαμηλής τιμής τους. Το μερίδιο αγοράς που έχουν κατακτήσει στην ελληνική αγορά ανέρχεται πλέον στο 23%, ενώ αλυσίδες όπως η Carrefour Μαρινόπουλος και ο Νίκος Βερόπουλος συνεχίζουν να επενδύουν στη φιλοσοφία τους.
    Η Carrefour Μαρινόπουλος στοχεύει την επόμενη διετία στην ανάπτυξη 1.000 νέων κωδικών ιδιωτικής ετικέτας με στόχο τα προϊόντα αυτά να συμβάλλουν σε ποσοστό άνω του 20% στον συνολικό τζίρο.
    Η ύπαρξη ανάλογων προϊόντων αποτελεί βασικό στόχο και για την ΑΒ Βασιλόπουλος, η οποία εδώ και έναν χρόνο επιδιώκει να αυξήσει την διείσδυσή της στα μεσαίου εισοδήματος νοικοκυριά και το τρίτο τρίμηνο του 2010 οι πωλήσεις των ιδιωτικών προϊόντων κάλυψαν το 17% του τζίρου της.
    Στις ανταγωνιστικές τιμές και τις συνεχείς προσφορές επενδύουν και οι υπόλοιπες αλυσίδες, οι οποίες ανά τακτά χρονικά διαστήματα επιδίδονται σε εκπτώσεις προϊόντων μέχρι και 20%, ενώ επενδύουν και στο δέλεαρ του δώρου. Μαζί με ένα προϊόν, δηλαδή, ο πελάτης παίρνει δώρο κι άλλο ένα.
    Έτσι, η Carrefour στοχεύει στην ανάπτυξη 1.000 νέων κωδικών, ώστε τα προϊόντα αυτά να συμβάλουν άνω του 20% στο συνολικό της τζίρο, ενώ και η ΑΒ Βασιλόπουλος είδε τις πωλήσεις της private label να αυξάνονται κατά 17%