Από τις 15 εισηγμένες εταιρείες, οι 10 έκλεισαν τη χρονιά, με τζίρο κάτω των 10 εκατ.
Χωρίς ελπίδα είναι η επόμενη ημέρα για τον κλάδο των κατασκευαστικών εταιρειών, που βλέπουν ως μοναδική διέξοδο, για την επιβίωση του την ανάληψη έργων στο εξωτερικό. Από τις 15 εισηγμένες κατασκευαστικές εταιρείες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, οι 10 τη χρονιά που έκλεισε είχαν τζίρο, κάτω από 10 εκατομμύρια ευρώ.
Εάν δεν υπάρξει επανεκκίνηση των έργων παραχώρησης θα υπάρξει περαιτέρω επιδείνωση, που θα οδηγήσει σε δραματική συρρίκνωση τον κλάδο. Παράγοντες της κατασκευαστικής αγοράς, αναφέρουν με έμφαση, ότι η απόσταση που χωρίζει τους τρεις μεγάλους ομίλους του κλάδου, όπως ο Ελλάκτωρ, η ΓΕΚ Τέρνα και η J&P Άβαξ είναι τεράστια, αφού οι τρεις αυτές εταιρείες δεν στηρίζονται μόνο στις κατασκευαστικές τους δραστηριότητες. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση της ΤΕΡΝΑ, που συστηματικά εδώ και αρκετά χρόνια ασχολείται με την ενέργεια. Στο τρίμηνο, η ΓΕΚ σημείωσε αύξηση συνολικών εσόδων 24,6% και κέρδη προ φόρων 2,2 εκατομμύρια ευρώ. Στο σύνολο των εισηγμένων κατασκευαστικών, στο τρίμηνο, η μείωση του συνολικού κύκλου εργασιών ήταν 15,6% στα 812,9 εκατομμύρια ευρώ από 943,6 εκατομμύρια ευρώ το 2010, ενώ πτωτικά κινήθηκε η λειτουργική κερδοφορία. Ο κλάδος παρουσίασε ζημιές 22,6 εκατομμύρια ευρώ από κέρδη 15 εκατομμύρια ευρώ το 2010, ενώ το κλαδικό περιθώριο κέρδους παρουσιάζεται ιδιαίτερα συμπιεσμένο σταο -2,8%. Δύο από τις εταιρείες έχουν υπαχθεί στο άρθρο 99, η Έδραση Ψαλλίδας και η Άττικατ, ενώ προβλήματα ρευστότητας και ληξιπρόθεσμες οφειλές έχει η Μηχανική, η οποία ωστόσο έχει δρομολογήσει την αναχρηματοδότηση των χρεών της. Αξίζει να σημειωθεί δε, ότι περισσότερο από το 50% των κερδών του κλάδου προέρχονταν από τον όμιλο Ελλάκτωρ, ενώ σημαντική ήταν και η συμβολή των δύο άλλων μεγάλων ομίλων του κλάδου στη διαμόρφωση του τελικού αποτελέσματος (ο όμιλος ΓΕΚ Τέρνα παρουσίασε κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων 19,3 εκατ. ευρώ και εκείνος της J&P Άβαξ 19 εκατ. ευρώ). Σε ό,τι αφορά στο καθαρό μετά τους φόρους και τα δικαιώματα μειοψηφίας αποτέλεσμα του κλάδου, αυτό ήταν αρνητικό κατά 18,7 εκατ. ευρώ. Το αντίστοιχο μέγεθος πέρυσι, ήταν θετικό, έχοντας διαμορφωθεί στα 12,1 εκατ. ευρώ. Κερδοφόρες ήταν οι οκτώ από τις συνολικά δεκαπέντε εισηγμένες τεχνικές εταιρείες, ενώ ζημιές εμφάνισαν οι υπόλοιπες επτά. Επιπλέον, από τις οκτώ κερδοφόρες εταιρείες, οι τρεις και συγκεκριμένα οι ΕΚΤΕΡ, Δομική Κρήτης και Προοδευτική, παρουσίασαν κέρδη που δεν ξεπερνούσαν τις 70 χιλιάδες ευρώ. Κέρδη εμφάνισαν επίσης, οι J&P Άβαξ (2,8 εκατ. ευρώ), Ελλάκτωρ (1,7 εκατ. ευρώ), ΓΕΚ (1 εκατ. ευρώ), Intrakat (597 χιλ. ευρώ) και Μοχλός (322 χιλ. ευρώ). Στον αντίποδα, τις μεγαλύτερες ζημιές είχαν στο τρίμηνο οι ΑΤΤΙΚΑΤ (8,1 εκατ. ευρώ), Βιοτέρ (5,8 εκατ. ευρώ) και Έδραση-Χ. Ψαλλίδας (3,9 εκατ. ευρώ). Πάντως, το μέλλον δεν διαγράφεται ευοίωνο στο εσωτερικό, αφού τα έργα στους αυτοκινητοδρόμους έχουν παγώσει, εδώ και μήνες, εξαιτίας των μεγάλων καθυστερήσεων του Δημοσίου να καταβάλει τα οφειλόμενα.
Την ίδια στιγμή, οι κατασκευαστικοί όμιλοι έχουν περιέλθει σε αδυναμία να εξασφαλίσουν τραπεζική χρηματοδότηση για τη νέα γενιά αυτοχρηματοδοτούμενων έργων, με αποτέλεσμα τόσο οι εν εξελίξει, όσο και οι μελλοντικοί διαγωνισμοί για την ανάθεση συμβάσεων παραχώρησης να κινδυνεύουν να αποτύχουν, πριν καν πραγματοποιηθούν.
Ήδη, ο διαγωνισμός για το έργο παραχώρησης του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι της Κρήτης μετατέθηκε από το υπουργείο Υποδομών για πέμπτη φορά, καθώς οι κοινοπραξίες που σκοπεύουν να διεκδικήσουν τη σύμβαση των 800 εκατ. ευρώ δεν κατάφεραν να βρουν χρηματοδότηση.
Το ανεκτέλεστο και ο κλάδος της οικοδομής
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις κατασκευές, το α’ τετράμηνο του 2011, υποχώρησε κατά 39,3%, το μεγαλύτερο ποσοστό των τελευταίων ετών. Έρχεται βέβαια να προστεθεί στο -31,4% του 2009 και στο -27,4% πέρυσι. Αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρηματίες του κλάδου δε βλέπουν κανένα φως στο τούνελ. Μάλιστα, στο σύνολο των ιδιωτικών κατασκευών η πτώση είναι 26,7%, ενώ ειδικά για την κατοικία, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών υποχωρεί κατά 52,8%!
Σε ό,τι αφορά τους μήνες εξασφαλισμένης παραγωγής στις κατασκευές, δηλαδή το ανεκτέλεστο που υπάρχει, στο σύνολο των κατασκευών οι μήνες αυτοί είναι 12,9 τον Απρίλιο, όταν το 2009 ήταν 15,9 μήνες. Στο τομέα των κατοικιών, η κατάσταση είναι δραματική και δείχνει ότι δεν υπάρχει δουλειά. Μόλις 4,9 μήνες εξασφαλισμένης παραγωγής από 8,3 μήνες το 2010. Οι εργασίες, σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, τον Απρίλιο υποχώρησαν κατά 65,2%, ενώ στις κατοικίες η πτώση ανεβαίνει στο -69,6% και στα άλλα κτίρια -68,8%. Δραματική η κατάσταση σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα εργασιών προς εκτέλεση. Στο -75,4% στο σύνολο των κατασκευών, ενώ στις κατοικίες φτάνει το -94! Δεν υπάρχει δηλαδή κανένας προγραμματισμός από τους κατασκευαστές να χτίσουν σπίτια το επόμενο διάστημα. Η διάλυση της οικοδομής φαίνεται και από τη μείωση των ποσοστών απασχόλησης στον κλάδο. Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, τον Απρίλιο οι προσδοκίες απασχόλησης για τους 3-4 επόμενους μήνες υποχωρούν στο -68,5% για το σύνολο των κατασκευών, ενώ στις κατοικίες το ποσοστό είναι -78,3%. Η ανεργία δηλαδή βρίσκεται στο ζενίθ κι έχει ξεκινήσει από το 2008 (-32,6%), το 2009 έφτασε το -60,9% και πέρυσι 60,3%.
Το «πικρό ποτήρι» της κρίσης, πίνουν καθημερινά επαγγελματίες του κλάδου. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η παραγωγή τσιμέντου σε όγκο, στο σύνολο των κατασκευών υποχώρησε -27,3% στο τρίμηνο. Δράμα και για τους πολιτικούς μηχανικούς, καθώς στο σύνολο του κλάδου, οι αμοιβές υποχώρησαν -7,8%, ενώ για την επίβλεψη εργασιών σε νέες οικοδομές η πτώση είναι -49,1%. Λογικό, αφού δεν υπάρχουν έργα, για να επιβλέψουν. Έκπληξη από τις αμοιβές για έκδοση οικοδομικών αδειών που αυξήθηκαν 13,2%, μια αύξηση που είναι συγκυριακή αφού «τρέχει» το πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον» για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων.
«Η απόσταση που χωρίζει τους τρεις μεγάλους ομίλους του κλάδου, τον Ελλάκτωρ, τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και την J&P Άβαξ είναι τεράστια, αφού αυτές οι εταιρείες δεν στηρίζονται μόνο στις κατασκευαστικές τους δραστηριότητες»
